Bilge insanlar kadim zamanlardan beri yürümenin insanlara iyi geldiğine dair görüşlerini paylaşıyorlar. Bu çerçevede yürüme sağlık ilişkisi insanlığın gündeminden neredeyse hiç düşmüyor. Milattan önce dördüncü yüzyılda yaşayan ve Batı tıbbının babası olarak kabul gören Yunanlı hekim Hipokrat’ın sağlıklı yaşam için yürümenin önemine vurgu yaptığı biliniyor. Sağlıklı ve uzun yaşam konusunda çalışan uzmanlar yazılarında ya da söylemlerinde Hipokrat’ın, “yürümek en iyi ilaçtır” veya “uzun yol yürüyen uzun yaşar” sözlerine sıklıkla atıf yapıyorlar. Hatta Hipokrat’ın insanlar yürümek yerine eşeklere bindikleri için sağlıklarını kaybediyorlar dediği de rivayet ediliyor.
Hipokrat’tan yüzlerce yıl sonra Tıbb-ı Nebevî’de de (Peygamber Tıbbı) yürüme konusuna yer veriliyor. Tıbb-ı Nebevî’de yer alan “yürüyünce hızlı hızlı yürüyücü olunuz, hızlı hızlı yürümek insanın bedeninin hafifleştirir” öğüdünü günümüz tıbbı ‘adım sayarak tempolu’ yürüyün diyerek salık veriyor.
Çağımızda yürüme konusuna olan ilgi artarak devam ediyor. Bu çerçevede uzmanlar uzunca bir süredir yürüme sağlık ilişkisini ortaya çıkarmaya yönelik araştırmalar yapıyorlar. Araştırma sonuçlarına göre düzenli yürüyüş yapıldığında yüksek tansiyon, aşırı kilo, şeker, bunama ve benzeri bazı hastalıklara yakalanma riskinin azaldığı anlaşılıyor. Belirtilen hastalıklara yakalanmış olunsa bile sonrasında düzenli yürüyüş yapıldığı takdirde hastalığın etkilerinin azalabileceği iddia ediliyor. Hatta yürüyüşü hayatlarının bir parçası haline getirenlerin daha konforlu bir yaşlılık dönemi geçireceği öngörülüyor.
Yürüyüş yalnızca bedenimize değil ruhumuza da iyi geliyor. Yürüyüşle birlikte vücudumuzun mutluluk hormonları olarak da nitelendirilen seratonin, dopamin ve endorfin gibi hormonları daha fazla salgıladığı biliniyor. Bu nedenle kaygı ve depresyon ile mücadele etmek ve stresle başa çıkmak için yürüyüş bir yöntem olarak ele alınıyor. Yurt dışında öğrenime başladığım ilk günlerde aşırı kaygılı olduğumu fark eden bir hocam benimle bir süre sohbet ettikten sonra düzenli yürüyüş yaparsam kaygılarımın azalabileceğini söylemişti. Söylediğini yaparak parklarda ve doğal alanlarda yaptığım yürüyüşler sayesinde kendimi daha iyi hissetmeye başlamıştım.
İngiliz gazeteci Johann Hari’nin “Kaybolan Bağlar” adlı kitabında doğal ortamlarda yapılan yürüyüşlerin insanın kaygı düzeyini azalttığına dair bilim insanlarının görüşlerine yer verdiğini görünce, gülümseyerek hocamı düşündüm. Bu sohbet gerçekleştiğinde atmış yaşlarındaydı ve benden daha dinç gözüküyordu. Özellikle orman içinde yürüyüş yapmayı çok sevdiğini söylemişti. Bende üniversiteye yeni başlayan öğrencilerime farklı bir hayata başlamanın oluşturduğu stresle baş edebilmeleri için yürümelerini tavsiye ediyorum. İşe yaradığını söyleyenler oluyor.
Diğer taraftan Fransız felsefe profesörü Frederic Gros “Yürümenin Felsefesi” adlı kitabında yürüme konusunu beden ve ruh sağlığının ötesinde felsefi bir tartışma alanına çekiyor. Gros doğada yürümeyi; Nietzsche, Rimbaud, Rousseau ve Thoreau gibi düşünürler üzerinden örneklendirerek fikri gelişime katkı sağlayacak bir hareket olarak gördüğünü açıklıyor. Bahsi geçen düşünürlerin fikri sancılar çektikleri dönemlerde doğa içinde yaptıkları yürüyüşlerle kendilerini rahatlatabildiklerini anlatıyor. Bu yönü ile yürümenin insanın zihni melekelerini geliştirdiğini söylüyor.
Gros’a göre yürümek evrenle özel bir ritim ve hafifleme içinde buluşarak yeryüzüyle hemhal olmak anlamına geliyor. Gros yürüyüşü insanın kendi üzerine çöken kaygı, haset ve korku yumaklarını çözen ve insana iyi gelen bir eylem olarak değerlendiriyor.
Sonuç olarak yürümenin bedenimize, ruhumuza ve aklımıza iyi geldiğini söylemek mümkündür. Bu yönü ile yürümek dünyayla birlikte hareket ederek daha iyi olmaya yönelik bir gayrettir. Bir yere ulaşma hareketi değil, iyilik halini mümkün olduğunca devam ettirebilme hareketidir.
Belki de yürümek bir iyilik hareki olduğu için hepimize iyi geliyordur.
İzzet Kılınç