Bir süredir deprem sonrasında sevdiklerini kaybedenlere acılarını azaltabilecek ne söyleyebilirim diye düşünüyorum. Lakin ailesinden birçok kişiyi birkaç dakika içerisinde vedalaşamadan, sarılıp koklayamadan hatta helalleşemeden kaybeden birisine ne söyleyebilirim ki? Gönülleri ferahlatacak bir söz bulamadığım için de susarak sabır diliyorum. Onları dinliyorum. Yakınları ile ilgili anlattıklarına kulak veriyorum. Yaslarına ve yaslarını yaşayış biçimlerine uzaktan dua ederek katılıyorum. Aslında bu yoğunlukta bir acının insana neler hissettirdiğini bilmediğim için de telkinde bulunma konusunda kendimde had görmüyorum.
Öte yandan eğer bu haddi kendimde görebilseydim depremde sevdiklerini kaybedenlere; üzülün ama acıdan kavrulmayın, umulur ki yüce Allah vefat eden yakınlarınızı cennetine koyar derdim. Belki bir nebze acılarını azaltır düşüncesiyle inançlarımıza göre depremde ölenlerin şehit olduklarını hatırlatırdım. Hele masum ve günahsız cennet kokulu çocukların geldikleri yere yani cennete gideceklerine inandığımı anlatırdım.
Haddim olsaydı deprem sonrasında gelecek kaygısı ve korkusu yaşayanlara Tebrizli tasavvuf ehli Şems-i Tebrizi’den sözler aktarırdım. Şems-i Tebrizi’nin ‘’Düzenim bozulur, hayatımın altı üstüne gelir diye endişe etme. Nereden biliyorsun hayatın altının üstünden daha iyi olmayacağını?’’ sözünü anımsatırdım. Kalpleri sakinleştirmek için her zorluktan sonra bir kolaylık vardır, korkmayın diye kulaklarına fısıldardım. Sabır ve çalışma ile altüst olan hayatınızı tekrar düzene sokabilirsiniz diyerek İsrailoğullarına gönderilen sabır timsali Hz. Eyüp peygamberin hayatını paylaşırdım.
Haddim olduğunu düşünseydim hayatları boyunca çalışarak elde ettikleri varlıklarını ya da iş yerlerini bir gecede kaybedenlere İngilizlerin milli şairi Rudyard Kipling’in Eğer adlı şiirinden mısralar okurdum. Şairin, ‘ömrünü verdiğin şeylerin bir gün başına yıkıldığını görür ve eğilip yıpranmış aletlerle onları yeniden yapabilirsen’ insan olursun dediği mısraları tekrar tekrar mırıldanırdım. Bu acılara dayanabiliyorsanız yıkılan her şeyi imar edebilecek insanı gücünüz vardır diye seslenirdim.
Kendimde hak görseydim eğer depremzedelere Tunuslu büyük filozof İbn Haldun’un ifade ettiği gibi şu anda üzüldüğünüz için zaman canınızı yakarıyor ve acı çektiğiniz için zaman bitmek bilmiyor diye hak verirdim. Üzüntünüz ve acınız hiçbir zaman bitmeyecek ama sizin hayatınıza devam etmeniz gerekiyor diye eklerdim. Birbirinize ihtiyacınız var o yüzden yasınızı tutarken yaşayanlarınızı unutmayın, sarılın birbirinize ve omuz verin sevdiklerinize diyerek onları sarsardım. Babaysanız bir çınar misali evlatlarınız ile eşinizin hiç olmadığı kadar gölgenizde soluklanmaya ihtiyaçları olduğunu vurgulardım. Anneyseniz dişi kuş misali yuvanızı yeniden yapmanız gerektiğini hatırlatırdım. Bir ailenin yürekleri soğutacak anne şefkatine ne kadar muhtaç olduğunu anlatırdım. Evlatsanız anne ve babalarınızın hayata tekrar tutunabilmesi için sahip olduğunuz umutlarınızın, gücünüzün ve hayat enerjinizin ne kadar önemli olduğunu gösterirdim.
Son olarak yaşamlarınız devam ettiği sürece daha nice sağlıklı, huzurlu ve mutlu günler göreceksiniz demek isterdim. Lakin hepimizin hayatlarında olduğu gibi bunların hiçbirinin kalıcı olmayacağını da belirtirdim. Bize bahşedilen ömürlerimizi beklenmedik ve sonunun nereye varacağı bilinemeyen bir serüven misali yaşadığımızı da söylerdim. O nedenle kıymetlendirerek, bereketlendirerek ve severek anı yaşayın diye haykırırdım. Birbirinize ve diğer canlılara olan sevginizin hem size hem de onlara iyi geleceğini uzun uzun açıklardım.
Bunların hiçbirini söyleyemiyorum. Sadece kendime beş asır önce Anadolu’nun büyük ozanlarından Kul Himmet’in sözleri ile ‘Gafil gezme cahil bir gün ölürsün/Dünya kadar malın olsa ne fayda’ diyebiliyorum. Nefsime zaten öleceksin o zaman ölmeden hayatını ve malını kıymetlendir deprem mağdurlarına yardıma koş diyorum. Yardımın azı çoğu olmaz gönülden verdikçe deyip paylaşmalısın diye telkin ediyorum. Tüm söyleyebildiklerim bunlardan ibaret.
İzzet Kılıç